علائم زود رس دمانس یا زوال عقل

در کشور آلمان سالانه حدود 200.000 نفر به افراد مبتلا به زوال عقلی اضافه می شود . در ایران در هر یازده و نیم دقیقه یک نفر به دمانس و آلزایمر دچار می شود. هر چه  به سن انسان افزوده شود خطر ابتلاء به دمانس بیشتر می گردد. در کشور آلمان بیش از 7 درصد از افراد بزرگتر از 65 سال گرفتار این بیماری هستند  و در افراد بزرگتر از 90 سال حتی از هر سه نفر یک نفر به دمانس مبتلا است. بنابراین تشخیص زود و بموقع این بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است. در این نوشتار کوتاه به چگونگی شناخت علائم اولیه دمانس و علل آن خواهیم پرداخت .

علت زوال عقل

دمانس ، زوال عقل یا خردفرسودگی یک بیماری عضوی مزمن و گاهی حاد مغز است که با تغییر فر آیندهای روانی ، تغییر شخصیت، موقعیت ناشناسی ، اختلال در حافظه ، داوری و اندیشه همراه است. شایعترین فرم خرد فرسودگی بیماری آلزهایمر است که در آن سلولهای مغز بعلت انباشته شدن پلاک های پروتئین (protein plaques) دوچار آسیب می شوند. علت دیگر زوال عقل ، عدم تکافوی جریان خون در مغز است(vascular dementia ( که در پی سکته های متعدد کوچک ظاهر می شود .

نگرانی از ابتلاء به زوال عقل

با توجه به  تعداد قابل توجه دمانس، بسیاری از افراد از ابتلاء خود و یا نزدیکان خود به این بیماری نگران هستند. بمجرد اینکه مسئله ای و یا محل گزاردن چیزی فراموش شود، فکر شروع زوال عقل به خاطر خطور می کند. ولیکن باید گفت که  فراموشی اغلب یک واکنش طبیعی بالا رفتن سن است و به دمانس مربوط نمی شود.

تشخیص زوال عقل

جهت تشخیص دمانس در مراحل اولیه می توان از یک سری تستها استفاده کرد که شامل مشاهدات رفتاری ، روانشناختی و تستهای زبان پریشی  می شود. علائم زیر نشانگر زوال عقل می باشند:

  • محدودیت سخن گفتن ، یعنی عدم توانائی در یافتن کلمات و یا  دنبال کردن سخنان دیگران.
  • کاهش توان قضاوت، عدم توان  فهم  مسائل پیچیده که قبلا  بدون ایراد بوده است ، نظیر چگونه غذا پخته می شود و یا خرید در سوپر مارکت، استفاده از وسایل الکتریکی ساده.
  • فراموشی در رابطه با کارهای روزمره: اشیاء در مکانهای مختلف قرار داده می شوند و بیمار از پیدا کردن آنها عاجز است، بیمار مطالب گفته شده را تکرار می کند، قرار های گذاشته شده و خاطرات گذشته فراموش می شوند.
  • از دست دادن جهت یابی در محیط شناخته شده قبلی.
  • تغییر در شخصیت، افزایش تحریک پذیری، ناآرامی  داخلی و خارجی بیمار.

علائم در مراحل مختلف دمانس

  • محدودیت های کم که نشانگر مرحله نخست دمانس هستند نظیر: اجرای محاسبات و یا خواندن ساعت و محدودیت در اجرای مستقل مسائل مختلف زندگی.
  • محدودیت در مرحله پیش رفته نظیر :  پوشیدن لباس و یا عدم توانائی در  درک چگونگی عملکرد اشیاء مورد استفاده روزمره . در این مرحله بیمار نیاز به کمک دارد.
  • محدودیت سخت دمانس که در آن بیمار از درک و اجرای هر گونه تفکر عاجز است .

تفکیک دمانس از بیماریهای دیگر

تفکیک دمانس از بیماریهای دیگر بسیار مهم است. بعنوان مثال میتوان از افسردگی نام برد که به کاهش ظرفیت فکری توام است. در صورت مشکوک بودن به دمانس باید علل دیگر نظیر سوء تغذیه ، ابتلاء به ناشنوائی و اختلالت عملکرد غده تیروئید توجه کرد . در نهایت مراجعه به پزشک تشخیص دمانس و مرحله آن را  بطور قطع ممکن می سازد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *