نمونه گیری معمولا به درخواست پزشک و به علل زیر انجام می شود:
- چک آپ پزشکی،
- تشخیص بیماری (شفاف سازی یک تشخیص مشکوک)
- کنترل و پیگیری در مورد بیماری تایید شده
- ارزیابی موفقیت درمان
- ارزیابی سیر بعدی بیماری (پیشآگهی).
قبل از گرفتن خون، باید برای اطمینان از صحت و قابل قبول بودن نتایج آزمایش چند نکته را رعایت کرد:
- در صورت داشتن هر نوع بیماری خاص مانند هموفیلی، اختلالات انعقادی ، صرع و …. مراتب به اطلاع نمونه گیر و در صورت لزوم پزشک آزمایشگاه برسد.
- زمان جمع آوری خون: به طور ایده آل هنگام صبح بین ساعت 7:00 تا 9:00 صبح.
- برای موارد خاص، بیمار باید ناشتا باشد (مثلاً تعیین قند خون): ناشتایی به معنای گرسنگی نیست! روز قبل، از ساعت 8 بعد از ظهر به بعد نباید چیزی خورد. در صبح خونگیری، نوشیدن مقدار کمی آب یا چای شیرین نشده مجاز است. داروهای تجویز شده مطابق معمول طبق دستور پزشک باید مصرف شود، مگر این که پزشک معالج دستور قطع دارو را داده باشند.
در مورد برخی هورمون ها هم رعایت روز مشخص شده در سیکل ماهیانه یا ساعت نمونه گیری ضروری است. مثلاً کورتیزول 8 صبح یا کورتیزول نیمه شب بزاق، حتماً باید طبق دستور پزشک در زمان مشخص شده ، انجام گردد.
دلایلی که می تواند منجر به کبودی محل خونگیری گردد:
1 | ماساژ دادن محل خونگیری |
2 | عدم نگهداری فشار ملایم در موضع خونگیری، حد اقل به مدت 5 دقیقه |
3 | لباس با آستین تنگ |
4 | تکان دادن دست هنگام خونگیری |
5 | نمونه برداری در افراد مسن |
6 | عدم وجود رگ مناسب |
7 | استفاده از داروهای رقیق کننده خون |
8 | بیماری های مرتبط با اختلالات انعقادی |
9 | بیماری های کبدی |
10 | کمبود ویتامینK |
11 | کمبود پلاکت |
12 | قراردادن بند کیف روی محل نمونه گیری یا حمل وسایل سنگین با دستی که نمونه گیری شده است. |
توصیه های پس از خونگیری:
1-چنانچه پس از نمونه گیری به هردلیلی کبودی ایجاد شد و یا احساس درد یا تورم بوجود آمد ، موارد زیر را رعایت نمایید:
- مورد را با نمونه گیر خود یا در صورت شدت علایم با پزشک آزمایشگاه مطرح نمایید.
- تا 24 ساعت محل نمونه گیری را خنک نگهدارید (کمپرس سرد باید به تناوب با فواصل 15 دقیقه در محل خونگیری قرار داده شود).
- در صورت بروز درد تا 24 ساعت پس از نمونه گیری، می توانید از مسکن استفاده کنید.
- بهبود کبودی ممکن است بین سه روز تا دو هفته بطول انجامد.
- در صورت درد یا تورم پیشرونده به پزشک آزمایشگاه اطلاع دهید.
2- به میزان کافی به نسبت قد و وزن و سن ( حدود 8 لیوان برای بالغ متوسط ) آب مصرف کنید و از مصرف الکل و کافئین پس از خونگیری حتی الامکان پرهیز نمایید.
3- از انجام ورزش های سنگین بویژه وزنه برداری و کوهنوردی پس از خونگیری خودداری کنید.
4- بعد از خونگیری دوش آب گرم نگیرید.
سبکی سر پس از آزمایش خون
بعضی افراد ممکن است که در طول آزمایش و یا بعد از آن احساس سرگیجه داشته و یا حتی غش کنند. اگر در گذشته نیز این اتقاق برای فرد رخ داده باشد، لازم است که این مسئله به اطلاع فرد نمونه گیر رسانده شود. در این گونه موارد بهتر است که حتی المقدور نمونه گیری در حالت خوابیده انجام شده و از برخواستن سریع و بلافاصله پس از نمونه گیری پرهیز شود.